مکمل های مورد نیاز دوران بارداری

مکمل آهن

در دوران بارداری نیاز به آهن تا دو برابر قبل از بارداری افزایش می یابد. این میزان افزایش نیاز به آهن برای رشد جفت و جنین به حدی است که به هیچ وجه از طریق مصرف مواد غذایی به تنهایی تامین نمی شود.

مصرف روزانه یک عدد قرص آهن( فرو سولفات 150 میلی گرم)  از پايان ماه چهارم بارداري تا 3 ماه پس از زايمان براي پیشگیری از كمبود آهن وكم خوني ناشي از آن  و عوارض نامطلوبي كه بر رشد و تکامل جنین و سلامت مادر دارد  از جمله:

•  مرگ و میر مادران
• زایمان زودرس،
• رشد ناکافی جنین
• افزایش خطر مرگ و میر جنین

ضروری است بر اساس دستور العمل کشوری وزارت بهداشت ، خانم های باردار باید از پايان ماه چهارم  بارداری یک عدد قرص آهن (فرو سولفات)  در روز مصرف کرده و تا سه ماه پس از زایمان ادامه دهند. در صورتی که خانم باردار دچار کم خونی شدید باشد باید براساس تجويز پزشك ، دوز درمانی یعنی 5-4 میلی گرم به ازاء کیلوگرم وزن بدن  مصرف كند.

نکته مهم در درمان کم خونی این است که دوز درمانی باید به مدت 2 تا 3 ماه ادامه یابد تا ذخایر آهن بدن اصلاح شود.

در درمان کم خونی اکتفا به افزایش هموگلوبین که معمولا چند روز پس از مصرف مکمل آهن ایجاد می شود کافی نیست و باید اطمینان حاصل شود که ذخیره فریتین سرم نیز به مقدار طبیعی رسیده است.

پس از درمان کم خونی، مکمل آهن با دوز پیشگیری (یک قرص در روز) باید تا 3 ماه پس از زایمان ادامه یابد. لازم به ذکر است مصرف مکمل آهن در مورد خانم های باردار مبتلاء به تالاسمی نیز طبق برنامه کشوری مانند سایر خانم های باردار توصیه می شود.

مصرف قرص آهن ممکن است عوارضی مانند:

• تهوع
• درد معده
• اسهال
• و یا یبوست به دنبال داشته باشد

به همین دلیل توصیه می شود قرص آهن بعد از غذا میل شود تا عوارض جانبی به حداقل برسد.

بهترین زمان برای مصرف مکمل آهن شب قبل از خواب می باشد.

در هر حال خانم باردار باید بداند هیچگاه نباید مصرف قرص آهن را قطع کند زیرا بعد از گذشت چند روز معمولا این عوارض قابل تحمل شده و یا به طور کلی برطرف خواهند شد. توصیه می شود از مصرف همزمان شیر و فرآورده های لبنی، چای و قهوه و قرص آهن خودداری شود زیرا کلسیم موجود در لبنیات و تانن موجود در چای و قهوه در جذب آهن اختلال ایجاد می کند.

مکمل مولتی ویتامین( ساده یا مینرال)

در دوران بارداری نیاز به ویتامین ها و املاح معدنی افزایش می یابد و باید اطمینان حاصل شود که برنامه غذایی روزانه، مواد مغذی مورد نیاز خانم باردار را تا حد زیادی تامین کند خصوصا در شرایط که ترکیب برنامه غذایی خانم باردار از تعادل و تنوع کافی برخوردار نیست و یا خانم باردار به علت حاملگی های مکرر و به ویژه با فاصله کم، ذخایر بدنی کافی ندارد باید مصرف مکمل های مولتی ویتامین توصیه شود. در کشور ما بر اساس دستور العمل کشوری، کلیه خانم های باردار از پايان ماه چهارم تا سه ماه بعد از زایمان باید روازنه یک عدد کپسول مولتی ویتامین ساده یا  مولتي ويتامين مینرال مصرف نمایند.

مکمل اسید فولیک

نیاز به اسید فولیک در دوران بارداری افزایش می یابد به دلیل نقش اسید فولیک در پیشگیری از نقص مادر زادی لوله عصبی، بهتر است مصرف این مکمل  از سه ماه یا حداقل یک ماه قبل از بارداری شروع شود و برای خانم های بارداری که از قبل تصمیم به بارداری نداشته اند به محض اطلاع از بارداری مصرف روزانه 400 میکرو گرم از این مکمل توصیه می شود.

 مصرف منابع غذایی غنی از اسید فولیک مانند:

• سبزی های سبز تیره مثل اسفناج
• میوه ها مثل مرکبات
• حبوبات

در برنامه غذایی روزانه توصیه می شود. با توجه به اینکه بخش عمده ای اسید فولیک در اثر پخت سبزی های از بین می رود، باید توصیه شود از سبزی های تازه( مثل سبزی خوردن) و سالاد شامل کاهو، خیار در برنامه غذایی روزانه استفاده شود. البته باید توجه داشت مصرف کافی منابع غذایی این ویتامین به تنهایی نیاز به بدن خانم های باردار به اسید فولیک را تامین نمی کند و نمی تواند جایگزین مکمل اسید فولیک شود.

توجه:

از پايان ماه چهارم بارداري که مکمل مولتی ویتامین و همچنین قرص فرفوليك ( تركيب آهن واسيد فوليك) مصرف می شود،به علت این که این مکمل یا قرص فرفولیک حاوی 400 میکروگرم اسید فولیک می باشند، مصرف قرص اسید فولیک باید قطع شود.

بینه یک کلیک تا سلامتی